Waar wij voor vreesden in onze brandbrief van december 2014 is gebeurd. De beslissing is voor ons onbegrijpelijk, want het gaat juist zo goed! Onnodig te zeggen dat dit voelt als een klap in het gezicht. We kunnen gewoonweg niet stoppen, want dat zou betekenen dat alle hoop en vertrouwen die we de afgelopen zeven jaar met bewoners en wijkprofessionals opbouwden in zowel de Oleanderbuurt als Wijk Feijenoord in één klap weg zijn. Daarom is het tijd om actie te ondernemen en Rotterdamse bestuurders en beleidsmakers het belang van de Tuinman( m/v) duidelijk te maken.

De Tuinman (m/v) staat voor een verzameling vakmensen (groen en sociaal) die in de praktijk een aanpak ontwikkeld hebben om buurtbewoners actief te betrekken bij hun leefomgeving. In 2002 startten Karin Keijzer en ik met de inrichting van braakliggende terreinen in Rotterdam Noord en we ontdekten de enorme sociale potentie daarvan: bewoners gingen meedoen, leerden elkaar kennen, kinderen kregen speelplekken. Kortom: de sociale interactie in die wijken groeide. We ontwikkelden het idee verder op plekken waar het het meeste nodig is; in Rotterdamse achterstandswijken. In deze buurten leven mensen gemiddeld vijf tot zeven jaar korter in vergelijking tot andere wijken. De oorzaak daarvan ligt niet zozeer in fysieke omstandigheden (lucht-, geluid- en bodemverontreiniging), maar in sociale omstandigheden: armoede, onveiligheid, levensstijl, werkdruk.

Om bij te dragen aan het creëren van gezonde wijken werd de Tuinman (m/v) ontwikkeld. Deze nieuwe beroepsgroep gaat samen met bewoners aan de slag om een fijne leefomgeving te creëren. Tuinmannen (m/v) gaan in elke specifiek buurt uit van de wensen en ideeën van bewoners zelf. Sowieso worden in elke wijk groene plekken gecreëerd waar kinderen veilig buiten kunnen spelen.

De Tuinman (m/v) leert bewoners weer zelf zorg te dragen voor de buitenruimte. Hij reageert direct en adequaat op problemen en lost ze waar mogelijk op (losse stoeptegels repareren, zonder te vragen het gras maaien als er een sportdag voor kinderen is). Hij geeft daarin het goed voorbeeld. Bewoners ervaren dat daardoor de sfeer in de wijk verandert en worden gestimuleerd ook zelf initiatief te nemen. Tijdens het ‘tuinieren’ wordt kennis en kunde gedeeld. Zo leren Tuinmannen (m/v) ook van bewoners die ergens veel verstand van hebben. Er groeit een onderlinge band en burgerparticipatie wordt leerzaam, gezond en nuttig voor iedereen.

De Tuinman (m/v) stimuleert ook schoolverlaters, mensen uit problematische etnische groepen, mensen met een verslavingsproblematiek, sociaal isolement, met hoge schulden of gezondheidsproblemen om hun wijk te onderhouden. Hij is geen zorgverlener, maar leert mensen – tijdens het tuinieren - op een natuurlijk manier sociale functies aan. Daardoor kunnen zij in een nieuwe sociale omgeving integreren. Ze krijgen waardering (en een kleine dagvergoeding) en worden op een niet-bureaucratisch, menswaardige manier behandeld. Ze komen hun huis weer uit, krijgen regelmaat en leren nieuwe mensen kennen.

Sociale interactie heeft een groot effect op de gezondheid. Net als leven in een groene omgeving. De getallen spreken voor zich. In groene wijken is 30% van de mensen minder depressief, 15% heeft minder overgewicht en de huizenprijzen liggen 10% tot 30% hoger. Deze twee gecombineerd hebben een nog groter effect op de gezondheid van mensen. Vooral voor kinderen is het van wezenlijk belang om in een groene omgeving buiten te kunnen spelen (vermindert allergie, gedragsstoornissen, overgewicht, het voorkomt oogproblemen en stimuleert de fijne motorische ontwikkeling).

De Tuinman (m/v) verbindt groen en sociaal en is daarom de oplossing voor hardnekkige moderne stadsproblemen, zoals eenzaamheid, overgewicht, stress en depressie, verwaarlozing van de buitenruimte en agressie. Tuinmannen (m/v) gebruiken tuinieren als metafoor om actief problemen in de wijk op te lossen. En het mooiste is dat het geen extra geld kost. Sterker nog, er kan juist bespaard worden op zorg en de waarde van het vastgoed in de wijken stijgt. Er ontstaat een ‘sociale buffer’, die de zelfredzaamheid en veerkracht van een wijk vergroot (New Commons).

Dit lijken grote woorden, maar in de afgelopen jaren zijn er op straatniveau ontzettend zeer goede resultaten geboekt. En het draagvlak bij bewoners en professionals in de wijk is groot. Toch is in beleidskringen nauwelijks bekend wat de Tuinman (m/v) werkelijk doet en wat de resultaten zijn. Hoe kan anders verklaart worden dat een lopende opdracht zonder inhoudelijke argumenten wordt stilgezet, althans wij hebben er tot op heden nog geen vernomen.

We willen daarom alle betrokken bestuurders en beleidsmakers laten weten wat werkelijk het effect is van een Tuinman(m/v) in de wijk. Niet door het zelf van de daken te roepen, maar door bewoners, wijkprofessionals en kinderen aan het woord te laten. Voor hen starten wij deze actie, zodat de Tuinman (m/v) in 2017 in alle Rotterdamse wijken actief is en Rotterdam de groenste en gezondste stad van Europa wordt. (Kijk: dat is nog eens ambitie, nog meer gebouwen wordt toch saai!!). Om een idee te geven; dit kost nog geen twintig euro per Rotterdammer/per jaar. En het levert oneindig veel meer op.

Het moge duidelijk zijn dat we ontdaan zijn door de situatie waarin we ons bevinden. Iedereen kraait vernieuwing, maar is te beroerd om deze vernieuwing (die met de Tuinman (m/v) al op straat loopt) serieus te nemen. De komende maanden gaan we actief op pad om dit onder de aandacht te brengen van beleidsmakers, bestuurders en politici.

Er is een petitie online, waarmee uw middels ondertekening uw steun kunt betuigen: http://petities.nl/petitie/de-tuinman-heeft-hulp-nodig