Interactie met levende natuur als basis principe voor wetenschap en zelfontwikkeling

Te veel gemak maakt mensen depressief, zegt neurowetenschapper Kelly Lambert. Veel mensen vinden een oplossing voor neerslachtigheid in fysieke hobby’s als tuinieren, klussen en koken. In haar boek `Lifting Depression` onderzoekt Lambert het verband tussen fysieke inspanning en depressie.

De menselijke hersenen zien er nog precies hetzelfde uit als in de oertijd, toen mensen de hele dag fysiek bezig waren, zegt Lambert. Het moderne comfortabele leven past echter niet bij dat brein, waardoor het depressief wordt. Mensen die meer fysieke inspanning leveren zijn meer gewend om moeite te doen voor beloning. Zij hebben daardoor meer zelfvertrouwen en zijn gemotiveerder. Dat zijn belangrijke factoren bij het voorkomen of bestrijden van een depressie.

Uit onderzoek concludeert Lambert dat emotie, bewegen en denken in het brein een samenhangend geheel vormen. Door beweging worden delen van de hersenen geactiveerd en worden nieuwe hersencellen aangemaakt. Die aanmaak is belangrijk bij het verminderen van een depressie. Omdat de activering van de hersenen bij beweging van de handen vele malen groter is dan bij beweging van andere lichaamsdelen, is volgens Lambert handenarbeid erg belangrijk.

Half the interest of gardening is the constant exercise of the imagination.

Mrs C.W.Earle

Werk en therapie ineen

Creatief Beheer streeft in wijken naar maximaal groen en maximaal beheer en onderhoud. Opzet is om zoveel mogelijk mensen te betrekken bij het beheer en onderhoud. Tuinieren, klussen en koken zijn te zien als gezonde therapeutische bezigheden voor mensen. Om deze reden willen we dan ook onderzoeken in hoeverre het mogelijk is om mensen  uit de wijk therapeutisch te laten participeren door middel van speciale ‘therapiegroepen’. Voorwaarde is wel dat deze groepen geleid worden door een ervaren professional. Het mooie is dan dat het werk dat mensen doen, zowel henzelf als de wijk ten goede komt en dat het vermoedelijk deels te financieren is via zorgverzekeraars.

Creatief Beheer is zich momenteel aan het orienteren hoe dit een plaats te geven in haar wijkaanpak, zijn er mensen met voorbeelden uit de praktijk waar dit al gebeurd ??

Nog wat extra info:

Het leven is te comfortabel. Ons brein is daar niet op voorzien. Gevolg: depressies alom. Dat beweert neurowetenschapper Kelly Lambert. De oplossing? We moeten weer gaan tuinieren, breien en koken. Daar worden we blij van. Thea: "Ik zou nooit zoveel voldoening halen uit mijn kantoorjob, mocht ik niet bijklussen als keukenhulp."

Onze moderne levensstijl is niet goed voor ons brein. Dat beweert de Amerikaanse neurowetenschapper Kelly Lambert. Volgens haar zien onze hersenen er nog steeds uit als in de oertijd, toen we de hele dag fysieke inspanningen leverden om in onze dagelijkse behoeften te voorzien. Ons brein is sindsdien niet wezenlijk veranderd, en is dus niet geschikt voor het comfortabele leven dat wij vandaag kennen. "We moeten weer gaan tuinieren, breien en koken," zegt ze. "Daarmee beschermen we ons brein tegen depressie."

Lambert kwam tot deze conclusie nadat ze zich verdiepte in de geschiedenis van de depressie. Ze ontdekte dat de generaties van voor 1930 een tien keer kleinere kans op depressie hadden dan de generatie erna, en dit ondanks twee wereldoorlogen en een ongeziene crisis. Lambert vroeg zich af wat het verschil was tussen deze generaties. Toen viel haar op dat de oudere generatie veel meer fysiek werk deed. Als voorbeeld haalt ze de 'Amish' aan. Lambert: "Dit volk leeft vandaag zoals in de 19e eeuw. Ze verrichten zes keer meer fysieke activiteit dan de gemiddelde Amerikaan, en hebben vijf keer minder depressies. Dat sterkte me in het idee dat er een verband bestaat tussen het leveren van fysieke arbeid en depressiviteit."

De theorie

Om haar bevindingen te staven onderzocht Lambert welke breingebieden het meest te maken hebben met depressie. Ze kwam uit bij:

• de nucleus accumbens: dit gebied is actief als we dingen doen die goed zijn voor onze overleving, zoals seks en eten,


• het striatum: dit gebied regelt onze bewegingen,


• de prefrontale cortex: dit gebied regelt onze gedachtenprocessen.

Lambert: "Alle symptomen van depressie hebben te maken met deze gebieden. Verlies van plezier? De nucleus accumbens. Futloosheid en traagheid? Het striatum. Negatieve gedachten en slechte concentratie? De prefrontale cortex. Emotie, bewegen en denken vormen in het brein een onlosmakelijk geheel."

Daarnaast ontdekte ze dat ook onze handen een cruciale rol spelen bij depressie. Lambert: "Handen nemen relatief veel plaats in de hersenen in. Wanneer we onze handen bewegen, worden veel grotere delen van de hersenschors geactiveerd dan wanneer we bijvoorbeeld onze benen bewegen. Op hersenscans kan je zien dat het gebruik van de handen het systeem van nucleus accumbens, striatum en cortex in werking zet." Anders gezegd: van handenarbeid worden we gelukkig.

De praktijk

Thea (45) beaamt dit. Haar vaste job bestaat al jaren uit stilzitten en denkwerk. Al evenveel jaren klust zij bij in het weekend, als keukenhulp, seizoenarbeider… Thea: "Ik vind het leuk om na een intensieve werkweek mijn verstand op nul te zetten en mijn handen het werk te laten doen. Na een tijdje glijden mijn gedachten af naar wat me bezighoudt: zorgen, problemen. Ik ontleed dan wat me dwarszit en geef het een plaats. Ook zaken uit mijn kantoorjob komen aan bod: als ik voor een specifieke opdracht sta bedenk ik daar vaak hoe ik die ga aanpakken. Het belangrijkste van m'n weekendjob is dat ze een zekere routine inhoudt. En uiteraard is het ook belangrijk dat ze me interesseert. Als ik er dan ook nog iets door bijleer, is dat mooi meegenomen."

Lambert geeft toe dat een activiteit betekenis voor je moet hebben om te kunnen helpen. "Ik hou van een proper huis, dus stofzuigen doet mij beter voelen. Wie dat niet belangrijk vindt, haalt daar ook geen plezier uit."